Haziran 8, 2025

Şahika Ercümen müsilajlı Marmara Denizi’ne daldı: Suyun altı can çekişiyor

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye "Sudaki Hayat Savunucusu" olan Ercümen'in Marmara Denizi'ndeki farkındalık dalışlarına, müsilaj konusunda araştırmalar yapan Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi ...

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye “Sudaki Hayat Savunucusu” olan Ercümen’in Marmara Denizi’ndeki farkındalık dalışlarına, müsilaj konusunda araştırmalar yapan Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı ve Erdek Dalış Kulübü Eğitmeni Osman Benli eşlik etti. O anlar görüntülendi.

Dalışlarda, Marmara Denizi’nde görülen müsilajın son günlerde 3 metrelere kadar ulaştığı gözlemlendi.

‘SUYUN ALTI VE DENİZLERİMİZ CAN ÇEKİŞİYOR’

Müsilajın en ağır göründüğü yerlerden biri olan Güney Marmara’da dalış yapan Şahika Ercümen, birinci sefer müsilaj ile bu kadar yakın temasta bulunduğunu söyledi.

Ercümen, “Çok enteresan bir dokusu var. Kaygan, sabun köpüğü üzere… Deniz salyası üzere de isimlendirebiliriz tahminen ancak ondan kurtulmak çok mümkün değil. Yani elimle temizlemeye çalıştıkça onlar daha çok ve tekrar bir ortaya geliyor güya yok etmesi mümkün olmayan bir organizma üzere suyun içinde ve tüm canlılığın üzerini kaplamış durumda. Suyun altı ve denizlerimiz can çekişiyor ve boğuluyor aslında” sözlerini kullandı.

Bunun yalnızca çevresel ve görsel değil pek çok ziyanı olacağını vurgulayan Ercümen, “Umarım çok acil bir formda hareket planlarını uygulayıp denizimizi kurtarabiliriz” dedi.

Ercümen, müsilaja dikkati çekmek için gerçekleştirdikleri dalışın kendisi için çok enteresan olduğunu belirterek, şunları aktardı:

‘TÜM DENİZ CANLILARININ ÜZERİ SARILMIŞ’

Suyun altının müsilajdan daha çok etkilendiğine dikkati çeken Ercümen, şunları söyledi:

“Resmen bir kenti güya bu türlü hayalet bulutların sardığını düşünün. Suyun altı da motamot bu formda. Bu yalnızca manzara olarak değil, tüm deniz canlarının da üzeri sarılmış, onların tüm hayat işlevlerini da bastırmış durumda. Bu türlü giderse denizler bundan sonra fonksiyonunu yerine getiremeyecek, bunun da turizme, iktisada ziyanları olacak. Bu yalnızca idarelerin çözebileceği bir husus değil.”

Ercümen, herkese büyük misyonlar düştüğünü söz ederek, lavaboya dökülen yağın bile binlerce litre suyu kirletebildiğini kaydetti.

Yapılması gereken çok şey olduğunu vurgulayan Ercümen, sözlerini kullandı.

‘DENİZİN ALTI 30 METREYE KADAR ÖRÜLMÜŞ DURUMDA’

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı, Marmara Denizi’nde yaptıkları dalışa işaret ederek, “Yeni bir dalış yaptık, ne için yaptık? 23 Ekim’den beri ağır biçimde müsilaj var. 23 Ekim’de Erdek’te başladı ve sonra İstanbul kıyılarına yayıldı. Özellikle 45 günde bütün Marmara’ya yayıldı. Yüzeyden itibaren 30 metre derinliğe kadar örümcek ağı üzere Marmara Denizi’nin altı örülmüş durumda” diye konuştu.

Sarı, müsilajın üç temel tetikleyicisi olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

‘NE KADAR KÖTÜLÜK VARSA HEPSİNİ YAPMIŞIZ’

Üçüncü nedenin ise Marmara Denizi’nin yepyeni yapısı olduğuna dikkati çeken Sarı, Marmara Denizi’ni doğuştan astımlı bir çocuğa benzeterek, şunları anlattı:

“Kocaman bir deniz fakat yalnızca büyük denizlere İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı ile bağlı. Bu yüzden Karadeniz’in suları üstten kuzeyden güneye gerçek Akdeniz’e, Akdeniz’in suları alttan Karadeniz’e gerçek akıyor. Bu iki su katmanını birbirinden ayıran bir geçiş katmanı var. Bu geçiş katmanı dikey karışımları sonlandırıyor. Bu da Marmara Denizi’ni çok hassas bir hale getiriyor. Bir astımlı çocuğunuz olsa onu talaşlı işler yapan marangoza çırak olarak verir misiniz? Çırak olarak verecekseniz bir saatçinin yanına verebilirsiniz daha pak ortamlarda çalışması için. Marmara Denizi’ni pamuklara sarıp muhafazamız gerekirken ne yapmışız? Ne kadar kötülük varsa hepsini yapmışız. Sonuç, bu üçlü tetikleyici devrede.”

Felaket boyutunda bir müsilajla karşı karşıya olduklarının altını çizen Sarı, müsilaj yüzeye çıkmadan varlığının kabul edilmediğini, görülenlerin yok sayıldığını lisana getirdi.

Prof. Dr. Sarı, şöyle devam etti:

“O güzelim denizin altına daldım. 3 metreden itibaren 25 metreye kadar bulut kümeleri halinde müsilaj var aşağıda ve bu müsilaj tabana çöküyor. Tabandaki pinaları öldürüyor. Tabandaki süngerleri öldürüyor. Mercanları öldürüyor. Süngeri yemiyorsunuz tahminen lakin süngerler suyu filtre ediyorlar. Pinalar öldü, şu anda bu dalışım esnasında müsilajın yüzeyini kaplaması yüzünden ölen pinalara rast geldim. Bir tane pina saatte 6 litre deniz suyunu filtre ediyor. Pina, benim arıtmadan denize gönderdiğim, kirletip temizlemediğim suyu arıtıyor. Ancak benim yanlış davranışım, denizle kurduğum yanlış ilgi yüzünden pinalar da ölüyor.”

‘ACİLEN HAREKETE GEÇMELİYİZ’

Prof. Dr. Sarı, “Marmara Denizi ekosistemi şayet yine toparlanacaksa, restore olacaksa, ıslah olacak iyileşecekse, kurtaracaksak Marmara’yı, en büyük yardımcımız pina” dedi.

Müsilajın artık de onları öldürdüğünü kaydeden Sarı, “Deniz çayırlarının üzerini kaplıyor. Deniz çayırının bir metrekaresi günde 10 litreden fazla oksijen üretiyor. Yani iki nefes alıyorsak bir tanesi denizden geliyor. Artık onların üzerini battaniye üzere örttüğü için onlar fotosentez yapamıyor. Bize oksijen üretemiyor. Bu yüzden Marmara Denizi derinlerinde yaşanan müsilajla ilgili çok büyük kayıplarımız var. Lakin illa yüzeye çıkmasını bekliyorsak üzgünüm fakat gidişat onu gösteriyor. Yakın vakitte eksiksiz Marmara’nın yüzeyinde farklı yerlerde müsilajı tekrar göreceğiz.” diye konuştu.

Sarı, 6 aydır balıkçıların müsilaj yüzünden çalışamadıklarını ve ziyan ettiklerini belirterek, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Yüzeye çıktığında turizmden ziyan etmeye başlayacağız. Ekolojik kayıplarımız sınırsızdı artık buna bir de ekonomik kayıplarımız eklenecek. Çok süratli hareket etmemiz lazım. İvedilikle yapmamız gereken siyaset üstü davranarak tüm lokal idareler, merkezi idare, özel dal bir ortaya gelmeliyiz. Bir masanın etrafında toplanmalı Marmara Denizi’ni kurtarmak için hemen harekete geçmeliyiz.”

About The Author